30 данә йомырка 102 сум. Бәясе ник төшә?

Йомырка бәяләре күтәрелгән вакытта нишләп артты дип аптырадык. Бәясе төшкәч, тагын гаҗәпләнәбез. Шаккатарлык та шул: дистә йомырка 35 сум тора. Әле редакциябезнең машина йөртүчесе 30 данәсен 102 сумга алдым ди. Ышанмасагыз ышанмассыз: кайсыдыр бер кибеттә 100 данәсен 84 сумга (!) алып кайткан.

Чынлап та кызыклы ситуация бу, ди Татарстан Иҗтимагый палатасының финанс һәм икътисад мәсьәләләре буенча белгече Фәнис Хөсәенов. Бәя төшүнең берничә сәбәбе аерып күрсәтә ул.   

– Бердән, гадәттәгечә, җәй башында йомыркага ихтыяҗ кими. Икенче сәбәбе – кирәгеннән артык җитештерелә башлады. 2020-2021 елларда, коронавирус чорында, санитария хезмәтләре инфекция чыганагы булырга мөмкин бөтен нәрсәгә карата таләпләрне катгыйландырдылар. Шул исәптән кош гриппы да таралды. Шуның аркасында 2022-2023 елларда Россиядә берничә эре кошчылык предприятиесе эшен туктатып торырга мәҗбүр булды. Алар кабат ярты-бер елдан гына эшләп китте. Хәзер инде тулы куәтенә эшлиләр. Шуның белән кибет киштәләренә продукт күпләп китерелә башлады. Әмма тавык итенең бәясе төшми, әйтергә кирәк, кыйммәтләнә генә. Бу аның теге яки бу сәбәпләр белән аз җитештерелә башлавына, аерым алганда бөтен мөмкинлекләр йомырка җитештерүгә китеп, ит өчен үстерүгә игътибар кимегәнгә бәйле дип уйлыйм, – ди белгеч.

Аныңча, йомырка бәяләре гел шулай арзан тора алмый, чөнки предприятиеләр минуска эшләмәячәк. “Тавыкларның баш санын киметә калсалар, кабат бәя артуга китерәчәк. Тик аңа кадәр барып җитмәс дип өметләнәбез” ди Фәнис Хөсәенов.

Татарстанның Фермерлар, крестьян хуҗалыклары һәм авыл хуҗалыгы куллану кооперативлары ассоциациясе президенты Камияр Байтимеров та йомыркага бәяләр төшүнең сәбәбен кулланучылар тарафыннан ихтыяҗ кимү белән бәйли. “Күбесе авылларга, дачаларга китте. Азрак куллана башлаганнардыр. Бәяләрне базар үзе көйли. Аны алдан ук фаразлап булмый. Көзгә хакы артачагына әзер булырга кирәк. Иген хаклары артса, аңа да күтәреләчәк. Ихтыяҗ белән тәкъдим итүче арасында баланс булу шарт. Җитештерүченең рентабельлеге 25-30 процент булырга тиеш”, – ди ул.

Татарстанның Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы мәгълүматларына караганда, март башында 1 категорияле тавык йомыркасының күпләп сату-җибәрү бәясе 84,58 сум тәшкил иткән. Хәзерге вакытта ул 63,22 сум тора. “Бәя җитештерүнең эчке үсеше хисабына кими. Агымдагы елның биш аенда 579 миллион 210 мең данә йомырка җитештерелгән” дип хәбәр иттеләр безгә министрлык матбугат хезмәтеннән.

Росстат мәгълүматлары буенча, Россия халкы елына уртача 237 йомырка ашый.