Аюдан ничек сакланырга?

Күптән түгел генә бер аюны Биектау районының Тимошкино авылыннан ерак түгел җирдә күреп алганнар. Татарстанның Биологик ресурслар буенча дәүләт комитеты белгечләре җәнлекләрнең мондый активлыгын парлашу чоры башлану белән бәйләп аңлата. 

Бу чорда аюлар, пар эзләп, урман массивлары буйлап актив хәрәкәт итә. Гадәттә аю агрессия күрсәтми, әмма аның белән очрашканда якынаймау һәм аны котыртмау хәерле.
Шулай ук аюларның активлыгы җиләк-гөмбә сезоны белән дә бәйле ди. Аларның яраткан тәм-томнары: кура җиләге, мүк җиләге, каен җиләге, гөлҗимеш һәм миләш җимешләре. 
Бал яратуларын да беләбез. Бал – аюлар өчен деликатес булып тора. Шуңа да аларның корт ояларын туздырулары да билгеле. 

Белгечләр "урман хуҗасы" белән очрашканда куркынычсызлык кагыйдәләрен үтәргә чакыра: 
- тынычлык саклагыз; 
- күзенә туры карамаска (аю моны агрессия буларак кабул итә); 
- артыгыз белән борылмыйча, әкрен генә чигенегез. 

Якынлашкан очракта: 
- йөгермәгез; 
- куркыту өчен авазлар чыгарыгыз. 

Моннан тыш: палатка яки башка пикник урыннары янәшәсендә ризык калдыклары калдырмагыз;
- стоянка өчен күзәтеп була торган ачык урыннар сайлагыз; 
- аю балаларына якын килмәгез – яннарында һәрвакыт әниләре була.

Аюлар турында кызыклы фактлар:

• Табигый шартларда көрән аю якынча 25-30 ел яши.
• Аюлар бөтен нәрсәне ашый. Язын кырмыскалар, үләксәләр, тояклылар; июнь-июль айларында – бөҗәкләр, усак яфраклары, зур үлән яфраклары кош йомыркасы; җәй  һәм көз көне – җиләкләр. кимерүчеләр белән тукланалар. Юллар янындагы чүплекләрдәге калдыкларны да ашыйлар.
• Көрән аю, нигездә, кичке һәм төнге яшәү рәвеше алып бара. Июнь аенда көрән парлашу чоры башлана. Ноябрь аеннан март ахырына кадәр өненә кереп ята. Гыйнвар аенда бала китерә.
• Бер зур аюның авырлыгы 300-500 килограммга, гәүдәсенең озынлыгы ике метрга кадәр җитә. Ата хайваннар ана хайваннарга караганда, һәрвакыт якынча ике тапкырга авыррак һәм зуррак була. 

ФОТО: https://www.freepik.com/